Katwijkse redders vieren 175 jarig jubileum
Leidsche Dagblad 5 mei 2000,
Katwijk – Natasja Augustinus
Drie schipbreukelingen en zes redders verdrinken als in het jaar 1824 het fregat ‘De Vrede’ bij Huisduinen in Den Helder vergaat. Enkele notabelen uit Amsterdam besluiten op dat moment een georganiseerde reddingsmaatschappij op te richten langs de Nederlandse kust. Een jaar later wordt in Katwijk een roeireddingsboot gestationeerd. De KNRM (Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij) Katwijk viert morgen tijdens de Nationale Reddingsbootdag van de KNRM haar 175-jarige jubileum.
D. Hazenoot (52) is één van de 24 vrijwilligers van de KNRM in Katwijk (landelijk heeft de KNRM zeshonderd vrijwilligers)
De bemanning van de reddingsboot in Katwijk bestaat uit twintig man, inclusief Hazenoot. De rest verzorgt de administratie en houdt tijdens een reddingsactie contact met de boot. ,,Vroeger waren de rampen voornamelijk met grote schepen. Maar tegenwoordig zijn wij meer voor de pleziervaart en surfers. Het is niet te verwarren met de Koninklijke Redding Brigade (KRB) die er is voor zwemmers en kustbaders.” De vrijwilligers kunnen vierentwintig uur per dag, zeven dagen in de week worden opgeroepen door middel van een pieper. Maar dat ging lang niet altijd zo snel. Hazenoot: ,,Nog tot ver in de vorige eeuw had je geen telefoon, laat staan een pieper. Er ging dan iemand langs de deuren om alle vrijwilligers bij elkaar te krijgen. Dat kon gauw een uur duren. Het was toen overigens wel een eis dat je in de stand woonde waar de reddingsboot lag.”
Ook de boten zijn in de loop der jaren drastisch veranderd. ,,Je kunt je bijna niet voorstellen dat ze in het begin mensen redden met een roeiboot. Roei-redders hebben sowieso een hast magische uitstraling. Het waren mannen die, de uitputting nabij en met het bloed op de handen, het uiterste gaven in een poging hun medemens van de verdrinkingsdood te redden. Er waren in die tijd dan ook veel reddingpogingen gedoemd te mislukken en ook onder de redders regelmatig slachtoffers.” Het roeitijdperk behoort inmiddels definitief tot het verleden. Tussen 1895 en 1953 zijn de roeiboten vervangen door motorreddingsboten. Ook de vestiging van de KNRM Katwijk is in die tijd verplaatst van bij de Witte Kerk aan de Boulevard naar een loods aan de Rijnmond. ,,Dat was verder van het strand dan noodzakelijk, maar wel goedkoper”, zegt Hazenoot. ,,We deden er toen zo’n vijfentwintig minuten over voordat we goed en wel in zee lagen.”
Inmiddels staat de Antje, de moderne motorboot van Katwijk, sinds 1998 in het nieuwe boothuis op het parkeerterrein De Noordduinen. De tijd die zij nu nodig hebben voordat zij in zee raken is tien minuten. Maar ook de Antje wordt volgend jaar weer vervangen door een nieuwe snelle reddingsboot, type Valentijn. In Noordwijk heeft de KNRM al goede ervaringen met deze boot. De nieuwe boot is twee meter langer dan de Antje en is geschikt voor vier redders (drie op de voormalige boot).
De snelheid blijft zo’n 65 kilometer per uur, maar de boot wordt wel zwaarder met aluminium in plaats van polyester.
Zolang de KNRM bestaat wordt zij gefinancierd door vrijwillige bijdragen van donateurs, erflaters en schenkers. ,,Wij maken liever gebruik van de zogenaamde ‘redders aan de wal’ dan dat wij subsidie vragen. Dan ben je gelijk weer gebonden aan de regels van de overheid. Op deze manier kunnen wij gewoon onze eigen koers varen en dat gaat al 175 jaar goed”, zegt Hazenoot.
Zelf is Hazenoot op 19-jarige leeftijd bij de KNRM in Noordwijk begonnen. ,, Ik woonde in Noordwijk en als kleine jongen stond ik al elke keer vooraan als de reddingsboot uitrukte. Ik vond het zo mooi om die motorboot over de golven te zien stuiteren.” Hazenoot heeft van 1967 tot 1975 bij station Noordwijk gezeten. Nu zit hij al weer vijfentwintig jaar in Katwijk. ,,nog drie jaar en dn moet ik van de boot af. Je mag maar tot je vijfenvijftigste jaar varen. Vroeger ging je net zolang door totdat het echt niet meer kon, maar tegenwoordig met die snelle boten is dat niet meer verantwoord. Lange tijd ging het van vader op zoon. Je had geen EHBO-diploma nodig, als je maar genoeg kracht had voor het roeien. Nu heb je een opleiding van een paar weekenden en moet je toch zeker in het bezit zijn van een EHBO- en reanimatiediploma.”
Het feestelijk jubileum begint aanstaande zaterdag om tien uur nabij de Redschuur Groeneveld aan het parkeerterrein Noordduinen en rondom de Uitwatering in Katwijk. De hele dag worden er spectaculaire demonstraties gegeven van onder andere KNRM. De KRB, bergingsbedrijf Schüller, de brandweer van Katwijk, Marine Vliegkamp Valkenburg, de Rode Kruiskolonne en het Sigmateam. Het evenement wordt om drie uur ’s middags afgesloten met een lancering en vaardemonstratie door de KRB en de KNRM samen. Ook Noordwijk doet van tien uur ’s morgens tot vier uur ’s middags mee aan de Nationale Reddingsbootdag van de KNRM. Het boothuis aan de Bosweg is te bezichtigen en er kan een korte vaartocht worden gemaakt met de Valentijn.