Direct na de oprichting van de KNRM werd Katwijk aangewezen als één van de nieuwe reddingstation. Er werd een beheerder aangesteld, die toezicht moest houden op het materieel en vrijwilligers moest werven voor de roeireddingboot. De eerste roeireddingboten waren ‘Groenlandse sloepen’, die bij de walvisvangst werden gebruikt. Ze waren snel en wendbaar, met tien roeiers en een stuurman aan boord. Voor het reddingwerk werden ze onzinkbaar en zelflozend gemaakt.

1827

De eerste redding door reddingstation Katwijk was een feit. Op 22 april werd één bemanningslid van de gestrande vissersboot Maria Andriëtta gehaald. De tweede redding volgde een jaar later, op 7 maart. Toen werden acht schipbreukelingen gered van de gestrande Ann & Elisabeth.

1834

Roeier Leendert Slootweg verdronk door het kapseizen van de roeireddingboot in de branding. Hij was de eerste redder in de historie van de KNRM die om het leven kwam bij een reddingstocht. In de 200 jaar historie van de KNRM kwamen 74 redders om het leven.

1864

Het reddingstation kreeg een lijnwerp- en wippertoestel waarmee een lijn overgeschoten kon worden naar een gestrand schip om daarlangs schipbreukelingen te kunnen redden. Het toestel werd in 1977 in Katwijk opgeheven en in 2010 bij de KNRM definitief afgeschaft, omdat dergelijke reddingen beter uitgevoerd konden worden met een helikopter of een kleine, snelle reddingboot.

1871

Naast de ‘Witte Kerk’ aan de boulevard werd een nieuw boothuis gebouwd. De reddingboot werd er met paarden uit getrokken en in zee te water gelaten. Het boothuis deed dienst tot 1951 en bleef zelfs gespaard in de Tweede Wereldoorlog, toen een groot deel van het dorp aan de zeekant gesloopt werd door de Duitse bezetter, om ruimte te maken voor de Atlantikwall.

1951

De roeireddingboot werd vervangen door de motorstrandreddingboot Baron van Kattendijke. Daarvoor moest een nieuw boothuis worden gebouwd aan de Rijnmond. Een paar jaar later werden de paarden vervangen door een waterdichte tractor.

Geschiedenis van het KNRM station Katwijk aan Zee

‘Baron van Kattendijke’ (1949-1961)

Maurits J. E. Baron Huyssen van Kattendijke (1876- 1961) was ambachtsheer van de Zeeuwse heerlijkheid Kattendijke. Op jonge leeftijd weduwnaar geworden en kinderloos gebleven leidde hij vele jaren een teruggetrokken leven in Zürich. Op gevorderde leeftijd besloot hij een deel van zijn vermogen aan goede doelen te schenken. Zo financierde hij niet alleen een nieuwe reddingboot en boothuis voor het station Katwijk aan Zee van de Koninklijke Noord- en Zuid Hollandse Redding Maatschappij, maar doneerde hij, tot aan zijn overlijden in 1961, jaarlijks een fors bedrag voor het onderhoud aan beide.

De ‘Baron van Kattendijke’ was de laatste van de zes metalen motorstrandreddingboten van de ‘President Steyn’ klasse die gedurende de jaren 1939-1949 voor de NZHRM werden gebouwd. Na de overdracht in oktober 1949 heeft de reddingboot tijdelijk dienst gedaan in Zandvoort en Wijk aan Zee. In september 1951 kwam de ‘Baron van Kattendijke’ naar Katwijk, het station waarvoor de schenker de boot had bestemd. De ‘Baron van Kattendijke’ heeft tot januari 1961 in Katwijk dienst gedaan, is vervolgens toegevoegd aan de reservevloot van de KNZHRM, in 1970 verkocht en verbouwd tot plezierjacht.

Na jaren onduidelijkheid over de locatie van het nieuwe NZHRM boothuis, in Katwijk beter bekend als ‘redschuur’, kwam in 1950 eindelijk een kavel beschikbaar op het terrein van het Hoogheemraadschap ‘Rijnland’, 750 meter van het strand. De door architect B.B. Westerhuis (1915-2002) ontworpen ‘redschuur’ werd op 2 oktober 1951 officieel in gebruik genomen. Na het vertrek van de ‘Baron van Kattendijke’ bood de redschuur onderdak aan achtereenvolgens de reddingboten ‘Barend van Spreekens’, ‘De Casparis’ en ‘Antje’. Met de ingebruikname van redschuur ‘Groeneveld’, in september 1998, was het door Maurits van Kattendijke geschonken boothuis voor de KNRM overbodig geworden.

‘Gij ziet hier op de deur van het botenhuis een boei geschilderd met de naam ‘Baron van Kattendijke’. Gij vraagt waarom? (….) Zijn naam staat op de deur geschilderd om steeds in herinnering te blijven als de schenker van de boot en het botenhuis.’ (Jhr. C.F.J. Quarles van Ufford, voorzitter KNZHRM, tijdens opening redschuur op 2 oktober 1951

In ‘Baron van Kattendijke, ambachtsheer, reddingboot en redschuur’ wordt de geschiedenis van het station Katwijk aan Zee beschreven gedurende de periode 1940-1961. De studie werd door het gemeentebestuur van Katwijk in boekvorm aangeboden aan de aanwezigen tijdens de officiële heropening van de gerestaureerde redschuur op 9 januari 2020.

1960

De stalen reddingboot Baron van Kattendijke werd vervangen door de houten motorstrandreddingboot Barend van Spreekens. De reddingboot was in 1933 gebouwd op de scheepswerf Taat in Katwijk en lag jarenlang gestationeerd in IJmuiden.

1962

Sinds 1962 beschikt het reddingstation over een voertuig. Eerst een voormalige Chevrolet legertruck voor het lijnwerp- en wippertoestel, tegenwoordig een Unimog truck voor ondersteuning bij Search and Rescue en het vervoer van gewonden in moeilijk begaanbaar terrein, zoals strand en duin.

1980

De motorstrandreddingboot Barend van Spreekens werd vervangen door de Casparis, die tot die tijd in Scheveningen was gestationeerd.

1995

De Casparis was de laatste houten motorstrandreddingboot van de KNRM die werd vervangen door een snelle reddingboot. De reddingboot Antje had een topsnelheid van 34 knopen, tegenover 8 knopen van de oude strandboten. Het vergrootte het werkgebied van het reddingstation aanzienlijk, waardoor de reddingboot vaker werd gealarmeerd.

1999

Het huidige boothuis Redschuur Groeneveld werd geopend. Het kon gebouwd worden van de nalatenschap van de heer Groeneveld. Het gebouw heeft alle moderne faciliteiten die nodig zijn voor opslag en onderhoud van het reddingmaterieel en voor bijeenkomsten van de vrijwilligers. Het boothuis ligt sinds lange tijd weer dichtbij het strand.

2001

Uit een fondsenwervende actie tijdens het 175-jarig bestaan van de KNRM, in 1999, kon de nieuwe reddingboot Redder worden gebouwd. De boot werd gedoopt door staatssecretaris mevrouw Erica Terpstra.

2016

De reddingboot De Redder verhuisde naar de reservevloot van de KNRM en werd vervangen door de gelijkwaardige reddingboot Edith Grondel.